Türklerin yıkılmakta olan İmparatorluk’ un içinden Türkçülük etrafında ve Mustafa Kemal önderliğinde birleşilerek kurtulabilecekleri görülmüştür.
Tarihte önemli dönüm noktalarında büyük insanlar, kararlarını tereddüde düşmeden verirler. Ve yaptıklarının fakındadırlar. İşte Mustafa Kemal öyle bir kişiliktir. Bu durumu küçük yaşlarından başlayan okuma sevgisine borçludur. Hayatının hiçbir döneminde asıl amacına ters ne bir söz söylemiş, ne de yazmıştır.
Bu gün, 19 Mayıs ATATÜRK’ ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı’nı kutlamanın haklı gururunu yaşamaktayız. Umudunu gençliğe bağlayan ATATÜRK, bu güvene hakkıyla layık olunmasını istemiştir. Okuyan gençlik, ülküsü olan gençlik, geleceğinden emin nesillerin varlığı olacaktır.
TÜRKAV olarak ifade etmekteyiz ki; Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan, yapana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat insanlığı şaşırtacak bir durum alır. O nedenledir ki; tarihi yapanların tarihini yazanlar yazmazlar ise, başkalarının yazdığı tarihle yetinmek olur. Türk milletinin tarihindeki görkemlilik ve başarılarını anlamak adına da 19 Mayıs 1919’ u bu gün tekrar hatırlamak önemli olmaktadır. Tarihinde bir taraftan imar yapan Türk milleti, bir taraftan da oyunları bozabildiyse, bu günde Türklerin başlarına açılan bütün problemleri rahatlıkla savabilmektedir. Donanımlı, kararlı, tutarlı ve başarılı bir nesillerle yapılabileceği unutulmamalıdır.
ATATÜRK, Nutuk’ un giriş bölümünde yurdun durumunu, Samsun’ a çıkılan gün, genel vaziyet ve manzara başlığı altında şöyle açıklamaktadır. 1919 senesi Mayıs’ının 19. günü Samsun’ a çıktım. Genel vaziyet ve manzara: Osmanlı Devleti’nin dâhil bulunduğu grup, Harbi umumi ’de mağlup olmuş, Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş, şartları ağır bir mütarekename imzalanmış. Büyük harbin uzun seneleri zarfında, millet yorgun ve fakır bir halde. Millet ve memleket Harbi umumi’ ye sevk edenler, kendi hayatları endişesine düşerek, memleketten firar etmişler. (…) Damat Ferit Paşa’nın riyasetindeki kabine; aciz, haysiyetsiz, korkak, (…) ordunun elinden silahlar ve cephaneleri alınmış ve alınmakta… İtilaf Devletleri, mütareke hükümlerine riayete lüzum görmüyorlar. Birer vesile ile itilaf donanmaları ve askerleri İstanbul’ da… gibi şartlarında değerlendirmektir. Mustafa Kemal ve birkaç arkadaşı dışındakileri o şartlarda en iyimser ifadeyle idareimaslahatçıdırlar. İşgalcilere hizmette bir sakınca görmemekte olanlar Mustafa Kemal ve arkadaşları için ağırlaşan şartlar 19 Mayıs
1919 tarihinde Samsun’ a çıkmalarından sonrada da geçerli olmuştur. Neden? Mustafa Kemal’ in Anadolu’ ya çıkma gerekçesini, kurulan Pontus çetelerine karşı, Türk Silahlı direnişçilerinin güç kazanmaya başlaması oluşturmuştur. İngilizler Türk direnişçilerden rahatsız olmuş ve durumun engellenmesi istenmiştir. Ekonomik şartlar iyi değildir. Damat Ferit’ in durumu ortadadır. Açık ve net görülmektedir.
19 Mayıs 1919 tarihi bağımsızlık savaşını başarmakla beraber bu gün 105. Yılında milli egemenliğe dayanarak tam bağımsız, özgüvenli, barışçı ve eğitimli bir toplum için gençlerimize sorumluluklar yüklemektedir.
Türk ve Türkiye yüzyılında bölgesinde güçlü bir Türkiye güven verecektir. 19 Mayıs ATATÜRK’ ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı kutlu olsun.