SÜMELANIN KAYIP ESERLERİNİ BAKANA SORDU

Devlet Arşivlerinde yer alan kayıtlara göre;
1925 yılında dönemin Milli Eğitim Bakanı Şükrü Saraçoğlu Başbakanlık’a yazdığı yazı ile Sümela Manastırı’nda define ve kıymetli bazı eşyaların çıkarıldığına dair hükümete ihbarda bulunmuştur. Bunun üzerine çıkarılan bazı define ve kıymetli eşyaların Ankara’ya götürüldüğü belirtilmiştir.

Arşivde yer alan resmi yazışmalara göre define olarak söz edilen manastırda bulunan ve kayıt altına alınan eserler arasında,

Bu define ve kıymetli eşyaların bugün nerede olduğuna dair net bir bilgi bulunmamaktadır.

Biz Trabzonlular olarak, Sümela Manastırı’ndan çıkarılan ve dünya mirası olabilecek değerdeki eserlerin Trabzon’a geri getirilmesini istiyoruz ve Maçka İlçemizde kurulacak bir müze ile sergilenerek insanlığın hizmetine sunulması gerektiğini düşünüyoruz.

Bu doğrultuda, TBMM Başkanlığına verdiğim önerge ile T.C. Kültür ve Turizm Bakanı’na Sümela Manastırı’ndan çıkarılan define ve kıymetli eşyaların akıbetini ve Sümela Manastırı’nda yürütülen restorasyon çalışmalarının ne zaman tamamlanacağını sordum.

Bilgilerinize sunar, iyi çalışmalar dilerim.
Sevgi ve saygılarımla.

Soru Önergesi Metni:

 

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

            Aşağıdaki sorularımın T.C. Kültür ve Turizm Bakanı Sn. Mehmet Nuri Ersoy tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını Anayasanın 98 ve İçtüzüğün 96’ıncı maddeleri gereği talep ederim.

Ahmet KAYA
Trabzon Milletvekili

T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivlerinde yaptığımız araştırmalarda 01.03.1925 tarihli “Sümela Manastırı’nda bulunarak Trabzon’dan getirtilen eski eserlerin, Maliye Vekaleti’ne verilebileceği” konulu belgeye göre;

1925 yılında dönemin Milli Eğitim Bakanı Şükrü Saraçoğlu Başbakanlık’a yazdığı yazı ile Sümela Manastırı’nda define ve kıymetli bazı eşyaların bulunduğuna dair hükümete ihbarda bulunmuştur.

Bu yazı üzerine o dönem Trabzon Vilayeti’nden ihbarın değerlendirilmesi istenmiştir. Trabzon Maarif Müdürü’nün başkanlığında konuyu incelemek üzere heyet oluşturulmuştur. Heyetin inceleme ve araştırmasında taş duvarlar arasındaki mahzende çok sayıda eşya, edevat ve el yazısı kitaplar bulunmuştur.

Define halinde bulunan bu eserler Asar-ı Atika Nizamnamesi gereğince Ankara’daki müzeye gönderilmiştir.

Bugün bu eserlerin akıbeti konusunda net bir bilgi yoktur. Yine Sümela Manastırı’ndan alınan çok sayıda kitabın da Ankara’da bir kütüphanede olduğundan bahsedilmektedir.

Buna mukabil 1950’lerde NATO’ya girişimizle birlikte sahipsiz ve korumasız haldeki Sümela Manastır’ından o dönemde Amerikalı NATO askerlerinin kamyonlarla malzeme çıkardığı, hatta bu eserler arasında üzerinde üzüm ve asma figürlerinin bulunduğu kapıların olduğundan bahsedilmektedir.

Ayrıca Trabzon’umuzda ve Maçka İlçemizde turizm ve ekonomi açısından büyük bir önemi olan Sümela Manastırı, 2015 yılından bu yana restorasyon gerekçesiyle ziyarete kapatılmıştır. Döneminin imkân ve olanaklarıyla 20 yıla yakın bir sürede inşa edilen Sümela Manastırı’nın günümüz teknolojisiyle 4 yıla yakın bir sürede restorasyonunun hâlâ tamamlanamaması kabul edilemez bir durum olmakla birlikte gerekçeleri de merak edilen bir konudur.

Biz Trabzonlular olarak, Sümela Manastırı’ndan çıkarılan ve dünya mirası olabilecek değerdeki eserlerin Trabzon’a geri getirilmesini ve Maçka İlçemizde kurulacak bir müze ile sergilenerek insanlığın hizmetine sunulmasını istiyoruz.

Buna göre;

 

 

Ahmet KAYA
CHP Trabzon Milletvekili
TBMM KİT Komisyonu Üyes