İSMET KÖSOĞLU
RİZE-Türk Ocakları Rize Şubesinde pandemi dolayısıyla bir süredir ara verilen Konferanslara başlandı. İlk konuşmacı RETÜ Öğretim Üyesi Prof.Dr. Orhan Kemal Tavukçu oldu.
RTE Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Kemal Tavukçu Türk Ocakları Rize Şubesi’nde “Türk Kültüründe Kadeh” Konulu bir konferans verdi. Türk Ocakları Konferans salonunda yapılan programda Prof.Dr. Orhan Kemal Tavukçu şunları söyledi’’ Türk Kültürü gelişme safhalarında Ötülenden bu yana gelen çok eski unsurlar vardır. Türk Kültüründe Kadeh ile aşk şarabı kadehi gösterilir. Türk kültür havzası binlerce yılda oluştu. Bu coğrafyada 3 değil 5 bin yıldır var olan bir kültür birikimimiz var. Türkistan havzası, Tacikistan, Sibirya’dan Çin Seddine olan coğrafyanın adı Türkistan’dır. Dünyanın merkezi Maverana nehri bugün Buhara, Semerkant ve Anadolu Türklüğünün mayalandığı coğrafyadır.
En son geldiğimiz yer Türkiye, Balkanlar ve Mısır. Bu birikimin tarihini bilmek lazım. Bu konuda en kalıcı eser mezar taşlarıdır. Bugün mezar taşı yapmak çok kolay makine var mermer var. O yıllarda Granit taşları özenle işlenirdi. Bunu özel ustalar yapar. Bu taşlarda yapılan her şekillin bir anlamı vardır. Burada dikkat çeken yapılan kadeh şekilleridir. Bu kadehlerde içki sarhoşluk anlamı çıkarılmamalı. Ayrıca Türk dünyasının arşivini en doğru şekilde araştırmak için Çin, Rusya ve İran’ın mahzenine inmek lazım. Bizim arşivimizi onlar halen en ayrıntısına kadar saklıyor koruyor. Kümbetler, sandukalar, AT’lar çok önemli. Kaşgarlı Mahmut bu konuda en büyük gerçeğimizdir mezarlarda ceset ile at yanyana bulunur ve taşında kadeh vardır. Bir inanç zeminini kaybettiğimizde başka şekilde yorumlanır. Barklar, mezar şekilleri, sandukalar geçmişten kalan miraslardır. Kırgızistan’da çok eski mezar taşları vardır. Bu taşlarda da kadeh ve hançer şekilleri vardır. Koç Başı, At başı Moğolistan’dan Tunceli’ye kadar vardır. Daha yeni Hakkâri’de çok eski bulgular bulunmuştur. Balballar üzerinde herhangi bir işaret olmayan taşlardır. Kabile mühürleridir. Mezar taşlarında bulunan kadeh iktidar sembolüdür. Zamanla kadeh yerini gül aldı. Türk dünyasındaki kadeh alkol anlamına gelmez. İslam sonrasında kandil halinde yer alıyor.
Anadolu tarihi 1071 den başlayamaz. Doğu Karadeniz Kıpçak göçleri ile ve Güneyde Diyarbakır Anadolu’ya gelen iki yoldur. Bölgemizde Kıpçakların bıraktığı önemli izler vardır. Burada kullanılan isimler Ermenice değildir.
Ovit Ermenice değil, bizde kullanılan Hurtik, Hortiz gibi yer isimlerini öz,i’den bağımsız düşünmeliyiz.3-4 bin yıllık bir tarihten bahsediyorum. Yıllar sürecinde kelimeler değişime uğrayabiliyor. Bugün gidiyorum kelimesi gidiyom diye telaffuz edilmesi unutulmasın.Türkistandan Polonya’ya kadar çok büyük bir Türk tarih coğrafyasına sahibişz’’dedi.
Prof.Dr. Orhan Kemal Tavukçu
İkizdere 1970 doğumlu.1987 yılında girdiği Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden 1991 yılında mezun oldu. Ankara ve Erzurum’da bazı okullarda Türkçe Edebiyat Öğretmenliği yaptı.1992 yılında mezun olduğu bölümde asistan olarak göreve başladı.1993 de yüksek lisans,2000 yılında doktorasını yaptı.
Güney Kore’nin Pusan Şehrinde Pusan Üniversitesinde 2003-2004,Uluslararsı Kıbrıs Üniversitesinde 2007-2008 misafir öğretim üyesi olarak görevde bulundu.2006 yılında Eski Türk Edebiyatı Doçenti oldu.2010 yılında Namık Kemal Üniversitesine,2011 yılında RTEÜ’ne naklen atandı.
2012-2015 yıllarında RTEÜ Çayeli Eğitim Fakültesi Dekanlığında bulundu.2015-2016 öğretim yılında Fen-Edebiyat Fakültesindeki görevine döndü.2013-2016 yıllarında Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Bilim kurulunda asil üye olarak bulundu.2016-2019 da Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Türkoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak görev yaptı. Aynı Üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğünü yürüttü.(2017-2019)Uluslararası ortamda yayınlanmış kitap, makale ve bildirileri vardır.
