ORMANDA MERMER-BAZALT OCAĞI HAKKINDA

İKİZDERE- Doğa cenneti, sanayi kirliliğinin henüz yaşanmadığı İkizdere ilçesinde yapılmak istenen Mermer-Bazalt Ocağına yöre halkının tepkileri var.

İkizdere’nin Cevizlik ve Gürdere köyleri sınırını belirleyen ormanla kaplı İşkencedere Vadisinde yöre halkının deyişiyle 120 futbol sahası büyüklüğünde 75 yıl devam etmesi planlanan Mermer-Bazalt-Ocağı ve Kırma Eleme tesisi kurulması ve işletilmesi planlanmakta. Taş Ocağı-Mermer tesisi yapılması istenirken yöre halkı yapılmaması konusunda tepki gösteriyor.

Tamamen yemyeşil bir tabakayla kaplı alanda açılması istenen Mermer-Bazalt Ocağı hakkında hazırlanan kalınca bir PROJE TANITIM DOSYASI ulaştı bana. Sayfa numarası yok ama tahminen 300 sahifeden ibaret koskoca bir dosya. Günlerdir okuyup not almaya çalışıyorum.

Proje dosyasında konunun uzmanları hariç konu dışında kimsenin anlamayacağı terimler var, bende anlamıyorum. Teknik terimlere takılmayacağım. Birçok kamu kuruluşundan izinler alınmak için yazılar yazılmış, bu kuruluşların genelde tamamıda sanki sözleşmiş gibi olur vermişler.

Tamamı yemyeşil ormanlarla kaplı alanda yapılmak istenen Mermer-Bazalt Ocağına yalnız Cevizlik Gürdere köylüleri değil büyük bir çoğunluk İkizdereliler istemiyoruz diye tepki gösteriyor.

İkizdere Dernekler Federasyonu ’tepkimizi gösterelim’

İkizdere İşkence dere ‘’Taş Ocağını Durduralım’’ sloganıyla sosyal medyada açıklamalar var. İkizdere Dernekler Federasyonu Başkanı Ziya Yıldırım ‘’Turizm merkezi mi, TAŞ Ocağı mı, İkizdere ilçesi Cevizlik köyü sınırları içinde yapılması planlanan Mermer Ocağı Kırma ve Eleme Projesi hayata geçerse ekolojik dengesi bozulacak vadi yaşanmaz hale gelecektir. Son ırmak kuruduğunda, son ağaç yok olduğunda, son balık öldüğünde beyaz adam paranın yenmeyen bir şey olduğunu anlayacak diyen Kızıldereli atasözünü unutmayalım.

İkizdereli hemşerilerime sesleniyorum; Taş Ocağını durduralım, tepkimizi ortaya koyalım, haklı sesimizi duyuralım. Bu proje ile İkizdere’de bulunan diğer vadilerle birlikte benzersiz ekolojiye sahip İşkencedere, su kaynakları, bitki florası ve yabani hayvanlarıyla yok olacaktır. Projenin yaratacağı tahribat Cevizlik ve Gürdere köylülerini bölgede yaşayamayacak duruma getirecektir. Dünyada korunacak öncelikli 200 ekolojik bölgeden biri olan İkizdere Vadilerine sahip çıkalım. Kaybettiğimiz su, toprak ve ağaçlar asla geri gelmeyecektir. Son olarak, Cevizlik ve Gürdere köylüleri olarak Rize İdare Mahkemesinde 2019/711 E sayıda kayıtlı dava açtık ’dedi.

75 Yıl işleyecek

Cevizlik köyü sınırları içindeki arazi üzerinde düşünülen projede 92,43 hektarlık alanda(120 futbol sahası büyüklüğünde)yılda 100.000 metreküp malzeme çıkarılacak. Projenin süresi 75 yıl. Bu süre içinde müteahhit firma istediği kadar malzeme çıkartacaktır.

Bunun karşılığında vadide su kaybolabilir çünkü daha önceki HES tünelleri açılırken Gürdere köyünde kaynak sular kurumuştu. Bu gerçek unutulmadı. Kalan sular kirlenecek, küçük çapta da olsa yapılan tarım ve arıcılık tehlike altında kalacak veya yok olacak.

Hazırlanan Proje tanıtım dosyasına göre Ocak faaliyete geçtiğinde toplam 30 kişi çalışacakmış. Yılda 11 ay 26 günde 8 saat(09.00-17.00 saatleri arasında)çalışma planlanıyor. Faaliyet alanı kuş uçuşu Rize merkeze 25 km, İkizdere ilçe merkezine 4 km’dir. Mevcut alan Cevizlik köyüne kuş uçuşu 1.190 metre, kuzeydoğuda bulunan Gürdere köyünde bulunan bir konuta uzaklığı 190 metredir.

İkizdere ilçe merkezine 7 km uzakta ve en yakın köye 1800 metre olduğu yazılmış ve Cevizlik Köy nüfusunun 84 kişi olduğu belirtilmiş.

Tanıtım dosyasında inanmak istediğim ama göstermelik olduğuna inanmak istediğim bir konuda şu; işletme içerisinde tozlanmayı minimuma indirmek için nakliye yolu ve işletme içi yolları günde en az iki defa sulanacak. Kullanma suyu ise tankerlerle satın alınarak karşılanacakmış. Kullanma suyu Cevizlik, Ihlamur ve Ayvalık köyü şebekesinden-su kaynaklarından- taşıma yoluyla temin edilmesi halinde konu ile ilgili Muhtarlıktan izin alınacakmış. Bu paragrafa ne kadar inanılır güvenilir.

Proje dosyasında ocak yapılacak yerle yakından ilgisi olmayan fotoğraflar var. Öyle ki Ayvalık ve Gürdere köylerinin yollarının fotoğrafı dosyada var ve proje yeriyle alakası yok. Oysa dosyada fotoğraflar hakkında ‘’Faaliyet alanına aittir’’ denilmiş.

Bir başka detayda katı atık konusu. Söz konusu atıklar İkizdere Belediyesi katı atık toplama sisteminden bahsedilmiş. İlgili Belediyeden izin alındığı belirtilmiş ama İkizdere Belediyesinin böyle bir etsisi olmadığını herkes biliyor.

Proje dosyasının 6.15 sayılı Maden İşletme Tesisleri, Geçici Tesisler ve Taş Ocaklara ilişkin hükümler konulu paragrafının 6.15.5 ve 6.15.6 sayılı paragrafları İçme suyu alanını kapsıyor. ’İçme ve kullanma suyu rezervuarlarınım uzun mesafeli koruma alanının yatay olarak ilk 3 km. Genişliğindeki bölümünde, galeri yöntemi patlatmalar, kimyasal ve metalürjik zenginleşme işlemi yapılamaz’’ deniliyor. Mermer Ocağı işletmecisi bu şartlara ne kadar uyar ve riayet eder orası çok meçhul zira yakın zamanda bir Enerji firmasının Gürdere köyünün altından tünelle geçerken verdiği tahribatta su kaynaklarının kuruduğu unutulmadı.

Rize Valiliğinin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne yazdığı yazıda Çed alanı sınırların en yakın 190 metre mesafede olan bazı konutlar bulunduğu belirtilmiş.

Tarım ve Orman Bakanlığı DSİ Bölge Müdürlüğünün yazısında Ruhsat alanına yaklaşık 625 metrede bulunan Cevizlik HES Enerji İletim Tüneli bulunmakta olup çalışmalar sırasında dikkate alınması istenmiş.

Yöre halkının çevreye zararlı olacağı, ekolojik dengeyi bozacağı gerekçesiyle karşı olduğu ve yapılmaması için tepki gösterdiği Cevizlik köyündeki Taşocağı kime yarar kime fayda getirecek ikilemiyle karşı karşıya. Önümüzdeki süreç ne getirecek bizlerde bekliyoruz.

İSMET KÖSOĞLU