15 Eylül Dünya Lenfoma Farkındalık Günü vesilesiyle, KTÜ Farabi Hastanesi Hematoloji Kliniği’nden Doç. Dr. Nergiz ERKUT, lenfoma hastalığı hakkında şu açıklamalarda bulundu:
Lenfoma, vücudun savunma sistemi olarak görev yapan lenfatik sistemin kanseridir. İki temel türü vardır: Non-Hodgkin lenfoma ve Hodgkin lenfoma. Bu kanserin görülme sıklığı, tipine ve coğrafi bölgeye bağlı olarak değişiklik gösterir. Non-Hodgkin lenfoma, lenfoma vakalarının %90’ını oluştururken, Hodgkin lenfoma %10’unu temsil eder.
Lenfoma Hastalığı’nın Gizemi, Belirtileri ve Tanı Süreci
Lenfoma, bir dizi farklı etken nedeniyle ortaya çıkabilen bir kanser türüdür. Bu nedenler arasında radyasyon maruziyeti, kimyasal ve toksik maddelere maruz kalma, İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü (HIV), Epstein-Barr virüsü, Hepatit C virüsü gibi mikropların etkisi, romatoid artrit, Sjögren sendromu, sistemik lupus eritematozis ve Çölyak hastalığı gibi otoimmün hastalıklar, hatta organ nakli gibi faktörler yer almaktadır. Ancak, birçok lenfoma vakasında kesin bir neden belirlenemez.
Lenfoma; hastaların çeşitli semptomlarla başvurduğu bir hastalıktır. Bu semptomlar arasında açıklanamayan ateş, boyun, koltuk altı ve kasık bölgelerinde lenf nodlarında şişlik, belirgin halsizlik, iştahsızlık, gece terlemesi, kilo kaybı, inatçı kaşıntı, öksürük ve nefes darlığı bulunabilir. Lenfoma tanısı; hastanın tıbbi hikayesi, fizik muayene bulguları ve çeşitli tanı testleri kullanılarak konur. Gerektiğinde kemik iliği aspirasyonu ve biyopsisi gibi ek testler de yapılabilir. Tanı koymak için, şüpheli bölgeden alınan lenf nodu örnekleri patoloji laboratuvarında mikroskop altında incelenir. Bu inceleme, lenfoma türünün belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Tanı konulan hastaların hastalığın yayılma durumunu değerlendirmek için bilgisayarlı tomografi (BT), PET-BT veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir.
Tedavi Süreci: İmmünoterapi, Kök Hücre Nakli ve Daha Fazlası
Lenfomanın tedavisi tipine ve evresine göre değişiklik gösterir. Tedavimizde kanser hücrelerini öldüren kemoterapi, yüksek enerji ile kanser hücrelerini hasarlayan radyoterapi ve kanser hücrelerini immün sistem hücreleri yardımıyla ortadan kaldıran immünoterapi yer almakta. Ayrıca son zamanlarda kanser hücrelerinin büyüme ve çoğalmasını engellemek için hedefe yönelik tedaviler de giderek yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Eğer bu tedaviler ile yanıt alınmazsa ya da hastalık tekrarlarsa uygun olan hastalara kök hücre nakli önermekteyiz. Bu hastalarımıza hastalık tipine, hastalık durumuna ve verici varlığına göre otolog kök hücre nakli (kendinden kendine) ya da allojenik kök hücre nakli (sağlıklı vericiden kendine) yapıyoruz.
Sonuç olarak lenfoma tüm yaş grubunda görülebilen bir kanserdir. Son zamanlarda gerek hastalığa sebep olan etkenlere maruziyetin gerekse tanı konulmasının artması nedeniyle giderek daha yaygın olarak teşhis edilmekte. Lenfoma; kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve hedefe yönelik tedaviler ile tamamen iyileşebilen bir hastalık. Özellikle de erken dönemde tespit edilmesi yanıt oranlarını daha da artırmakta. Bu nedenle bu hastalık ile ilgili herhangi bir şüpheli durum varlığında beklenmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması oldukça önemli.
