Küresel ısınma olarak adlandırılan, sıcaklıkların artmasıyla birlikte tarımsal ürünlere musallat olan zararlıların gelişmesinin hızlanacağı, bundan da Dünya üretimde söz sahibi olduğumuz en önemli tarımsal ihraç ürünümüz fındığın da olumsuz etkileneceği bildirildi.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İslam Saruhan, küresel ısınma ile tarımsal zararlıların bir yılda verdikleri nesil sayısı artacağına dikkat çekerek, “Zararlıların, dolasıyla sebep oldukları hastalıkların da coğrafik alanları genişleyecek, kışların daha ılık geçmesi nedeniyle kışı canlı geçiren böcek sayısı ve popülasyon büyüklüğü artacaktır. Bu sonuçların neticesi olarak da fındık üretimi kalite ve miktar bakımından olumsuz yönde etkilenecektir.” dedi.
Doç. Dr. Saruhan, Trabzon Ticaret Borsası’nın sürekli yayın organı Borsa Haber Dergisi’nde yer alan; “İklim değişikliğinin fındık üretim alanlarında hastalık ve zararlılar üzerine etkisi” konulu araştırmasında, küresel ısınmanın geçtiğimiz yüzyılda dünyanın yüzey sıcaklığı ortalamasının yaklaşık olarak 0,6 0C’ lik bir artış gösterdiğine dikkat çekti. Araştırmada, bunun son bin yıl süresince gerçekleşen en yüksek yüzyıl ortalaması olduğunu da hatırlatarak şu görüşlere yer verdi:
“Böceklerin vücut sıcaklıkları yaklaşık olarak çevre sıcaklığı ile aynıdır. Bu nedenle sıcaklık böceklerin davranışlarını, dağılımını, gelişimini, hayatta kalmalarını ve üremelerini etkileyen en önemli çevresel faktörlerdendir. Dolayısı ile küresel iklimde görülen değişikliklerin en fazla etkili olması beklenen canlı gruplarının başında böcekler gelmektedir. Küresel ısınmanın böcekler üzerine etkilerini inceleyen bir araştırmaya göre ele alınan 1600 böcek türünden 940 tanesinin küresel ısınmadan etkilendiği gözlenmiştir. Böcek türlerinin yayılma sınırlarının her on yıl için 6.1 km kuzeye ve 6.1 m yüksekliğe doğru hareket ettiği belirlenmiştir.”
-Zararlıların gelişmesi hızlanacak…
Fındık üretim alanlarında yaygın olarak bulunan Fındık kurdu, Fındık kokarcası, Mayıs böcekleri, Kozalak akarları vb. zararlı böceklerin küresel ısınmadan etkilenmesinin kaçınılmaz olduğuna vurgu yapan Doç. Dr. Saruhan, “Sıcaklıkların artmasıyla birlikte; bu zararlıların gelişmesi hızlanacak, bir yılda verdikleri nesil sayısı aratacak, coğrafik alanları genişleyecek, kışların daha ılık geçmesi nedeniyle kışı canlı geçiren böcek sayısı ve popülasyon büyüklüğü artacaktır. Bu sonuçların neticesi olarak da fındık üretimi kalite ve miktar bakımından olumsuz yönde etkilenecektir.” Görüşünü dile getirdi.
-Fındık ağaçlarına etkisi…
Küresel ısınma ile CO2 miktarında artış olması patojenler tarafından enfekte edilebilecek bitki kısımlarının daha fazla etkilenmesini sağlayacağını belirten Doç. Dr. Saruhan, “Fındıklarda yaprak, sürgün ve meyvenin daha fazla zarar görmesine ayrıca yapraktaki stoma yoğunluğunun da azalmasına sebep olacaktır. Bunun yanı sıra yapraklardaki stoma açıklığının azalması fındıklardaki külleme gibi patojenleri engelleyebileceği gibi, kök kütlesindeki artışında mikorhiza yoğunluğunu arttıracaktır.” Dedi.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Saruhan araştırmanın sonuç bölümünde ise şu görüşleri savundu:
“Küresel ısınma ile ortaya çıkan iklim değişikliği dünya üzerindeki bitki hastalıkları ve zararlı böcekler dahil tüm canlıları ilgilendiren en önemli sorunlardan biridir. İstisnalar dışında küresel iklim değişiminin hastalık ve zararlı böcekler için olumlu yönde etki göstereceği öngörülürken insan yaşamı ve tarımsal üretim için tam aksi yönde etki göstermesi beklenmektedir. Ekosistemin korunması, besin zincirinin bozulmaması, insan yaşamı için gerekli bitkisel üretimin sürdürülebilir olarak devam edebilmesi açısından küresel ısınma ile mücadele tüm dünya ülkeleri için öncelik arz etmektedir.”
