Fındıkta Türkiye üretim ve ticaret üstünlüğü…

-Hedef, ilk etapta 1.5 milyon ton üretim ile 4 milyar dolarlık ihracat…

-Trabzon Ticaret Borsası Başkanı Ergan; “Birçok ülke fındık dikiyor. Biz bahçeleri yenileyerek üretimimizi arttırmalıyız.”

Dünyada fındığa olan talebin giderek artması ile birçok ülkenin yeni dikim sahaları oluşturmaya başladığı, bunun da üretimin büyük bölümünü sağlayan Türkiye için endişe yaratması gerektiği bildirildi.

Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Yönetim Kurulu Başkanı Eyyüp Ergan, son yılların ortalama ile Dünya’da yılda 900 bin tonun üzerinde kabuklu fındık kullanıldığını, 600 bin ton kabukluya tekabül eden kısmını Türkiye’nin karşıladığını belirterek, “Buda demektir ki Türkiye bugünkü şartlarda bunun yaklaşık yüzde 65’ini karşılıyor. Bu oranda 20-25 yıl önce daha fazla idi. O zaman üretim ve ticarette giderek azalmaya yüz tutan payımızı yeniden arttırmak için bahçelerimizde ezberi bozarak yeni dikim sistemleri ile modern tarım uygulamalarına geçmeliyiz. Yani bahçeleri yenileyerek üretimi artırmalıyız” dedi.

Türkiye’de fındık alanlarının 720 bin hektarı aştığına, ancak ortalama üretimin 100 kilogramın altında olduğuna dikkat çeken Eyyüp Ergan, borsa olarak 2003 yılında verim ve kaliteyi arttırmak için örnek olmak için başlattıkları çalışmaların son yıllarda semeresini gördüklerine dikkat çekerek şunları söyledi:

“Dünya da fındığa olan talep artıyor. Bu artış aynı zamanda birçok ülkenin de fındık dikimine yönelmesine, yani bahçelerini arttırmasına sebep oluyor. Bu gerçeği göz ardı etmek bize çok büyük kayıp yaratır. Onun için bahçelerde verim ve kalitenin artmasına etkisi olan tek gövde ile azami 4 dallı ocak sistemlerine, bahçelerimizde modern tarım uygulamalarına geçmeliyiz. Böylelikle dekarda ortalama 100 kg’ın altında olan fındık üretimimizi önce 150-200, daha sonra 250-300 kg’ların üzerine çıkarmalıyız. Bizim bunları yapmamız son yıllarda diğer ülkelerde başlayan fındık dikim harekatını zayıflatacak, hatta durduracaktır. Şili, ABD, Gürcistan, Azerbaycan gibi ülkeler bize rakip olamasalar bile, üretimlerini sürekli artırmaktadırlar.”

-İstikrarlı ve sürdürülebilir üretim

Türkiye’de yeni dikim yapmaya gerek olmadığını, 100 yıllık olan bahçelerin çok olduğunu özellikle belirten Eyyüp Ergan, “Rantabl olmayan bahçeler sökülmeli ve modern tarım yapılabilecek hale getirilmelidir. Borsa olarak biz bunda örnek ve önder olduk. Bahçeler bu şekle dönüştürülüyor. Hem işçilik maliyeti azalıyor, hem de verim ile kalite artıyor. Örnek verecek olur isek Trabzon’un Yomra ilçesine bağlı İkisu Mahallesi’nde 6 yıl önce diktiğimiz bahçeden dekarda 200 kg’da ürün alınmaya daha şimdiden başlandı. Türkiye için hedef, 720 bin hektarı aşkın alanda önce 1 milyon 500 bin, daha sonra da bunun çok çok üzerinde fındık üretip, ticarette de istikrarlı ve sürdürülebilir bir planla daha çok fındık satmak, dünya pazarlarına hakim olmaktır. Bu da şimdi yılda 2 milyar dolar civarında olan ihracatımızı kısa bir gelecek de 4 milyar doların üzerine çıkarmak demektir. Hem de tek kuruş ithal girdisi olmadan. Anamızın ak sütü gibi net ve helal bir şekilde” dedi.

Fotoğraflar:

1- TTB Yönetim Kurulu Başkanı Eyyüp Ergan

2- Trabzon’da dikimi yapılan örnek bahçe İkisu

3- ABD’deki dikim alanları