FINDIK BU YIL PARA EDECEK Mİ

Geçen yıl fındık fiyatı, üreticilerin fındığını satmasından sonra açıklanmıştı. Bu durum, üreticiyi ne kadar mağdur etmişse, tüccarı da o kadar mutlu etmişti.

Ne hikmettir bilinmez ama bu yıl fındık daha dalındayken fiyatı açıklandı. Üreticilerin beklediği bir fiyat değilse bile 17 TL iyi idi.

Ancak üreticiler birliği olan Fiskobirlik piyasadan çektirileli uzun yıllar olduğu için, artık en büyük alıcı, tüccardır. Oysa Fiskobirlik, uyguladığı politikalarla hem iç piyasayı hem de dış piyasayı kontrol ediyordu. Kâr ettiği yıllarda, üreticilere kış ortasında k
kâr payı dağıttığına bile şahit olmuşuzdur.

Ne yazık ki, Cumhuriyetin ilanından sonra Atatürk’ün “Fındık başta olmak üzere diğer belli başlı ürünlerimizi ilgilendiren birlikler kurulmalıdır “ sözüyle toplanan 1. Uluslararası Fındık Kongresi sonrasında 28 Temmuz 1938 tarihinde Giresun, Ordu, Trabzon, Keşap ve Bulancak Fındık Tarım Satış Kooperatiflerinin birleşmesiyle kurulan Fiskobirlik, şimdilerde sadece konu mankeni durumundadır.

Böyle olunca da meydan tüccara kalıyor. İnsaflı tüccar için sözümüz olamaz ama insafsız tüccar, üreticiyi mağdur etmektedir. Üretici de, o koskoca kooperatifinin pasifize edilmesinden sonra buna mecbur bırakılmıştır.

Ancak, önceki gün görüştüğüm bir tüccara fındığı kaç liradan aldıklarını sordum. Aldığım cevap beni mutlu etti. 50 randıman fındığı 15 TL’den alıyorlardı. Bu, bence iyi fiyat. Her 1 randıman için de 30 kuruş uygulanıyor. Yani 51 randımana 15 Lira 30 kuruş ödenirken, 49 randıman fındığa da 14 lira 70 kuruş ödeniyor. Belli ki fındık bu yıl dış piyasada iyi para edecek. Ama bundan sadece tüccar yararlanacak.

Fındığını iyi kurutan ve istenildiği şekilde çuvallayanlar, eğer çok ihtiyaç duymuyorsa, fındığını saklaması ve daha iyi bir fiyata satması, kendi lehlerinedir.

Keşke fındığı üreten ülke olduğumuz halde, borsası da Türkiye’de olsa. Dış piyasada hala fiyatı alıcıların belirlemesi, Türkiye’ye hiç yakışmıyor.

            Ordu ile Giresun arasında yıllarca süren bir sürtüşme, fındığımızı bu hale getirdi. Daha çok yeni bir durumu da burada anlatmamız lazım. Ordu’da panolara bir afiş asılı şu sıralar. “Fındığın Başkenti Ordu” yazan afiş Giresunluları kızdırıyormuş. Eyy Giresunlular tamam fındıkla ilgili en büyük kuruluş Fiskobirlik Giresun’da; bu yüzden borsanın da kendi ilinizde olmasını istiyorsunuz. Ordulular da Türkiye’de en çok fındığı ürettikleri için borsanın Ordu’da olmasını istiyor. Bu kısır çekişmeler yüzünden borsa hala Almanya’nın Hamburg kentinde. Yani fiyatı onlar belirliyor, onlar alıyor, biz de kısır çekişmeler yüzünden fındığımızı haraç mezat satıyoruz.

            Gelin bu inattan vazgeçin de bir an önce şu borsa kurulsun. Bence, Fiskobirlik Giresun’da olduğu için Fındık Borsası Ordu’da kurulsun. Yine de karar sizin ama ne olur bir an önce anlaşın da bu iş bitsin.

            Türkiye’de 13 ilde fındık tarımı yapılıyor. Dünyada 1 milyon tonun üzerinde fındık üretiliyor. Bu yılki rekolte 1 milyon 167 bin ton. TÜİK Türkiye rekoltesini bu yıl için 815 bin ton olarak belirledi. Ama bu çok gerçekçi bulunmuyor. Geçen yılki rekolte tahmini, 140 bin ton eksik çıkmıştı çünkü.

            Ne olursa olsun, Türkiye en büyük üretici ve satıcı. Bu yüzden, artık milyar dolarları çoktan aşmış olan fındık ürününe daha fazla değer vermek ve onu gözü gibi korumak zorundadır. Dünyada hala en az 3 milyar insan fındık diye bir ürünü tanımıyor.

            Fındık Tanıtım Grubunun yoğun çabalarına rağmen…

TAHİR ORHAN