Adı Trabzon Hurması ama…

Anavatanı Çin olan ve tarihi İpek Yolu ile Anadolu’ya Trabzon üzerinden yayıldığı için ‘Trabzon hurması’ olarak adlandırılan meyve 2018 verilerine göre üretiminde Türkiye genelinde Trabzon 171 ton ile 25. sırada yer alıyor. 

Trabzon Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Cemil Pehlevan, ismini Trabzon’dan alan Trabzon hurmasına, Trabzon’un sahip çıkmadığını belirterek “Trabzon, hurmaya sadece adını verdi. İsmini Trabzon’dan alan Trabzon hurmasına, Trabzon sahip çıkmadı. Trabzon Hurmasının üretimi, Trabzon dışında daha fazla. Oransal olarak bakacak olursak Trabzon’da neredeyse hiç yetişmiyor” dedi. 

“İSİM BABASI OLDUK SAHİP ÇIKAMADIK”

Pehlevan, Türkiye’de üretim bakımından Trabzon’un 171 ton ile 25. sırada yer aldığını, isim babası olan Trabzon’un bu meyveye sahip çıkmadığını ifade ederek, “Trabzon, Rize ve Artvin’de toplam üretim 3 bin 91 tondur. 2018 verilerine göre üretim bakımından Trabzon Türkiye genelinde 171 ton üretim ile 25. Sıradadır. Görülen o ki üretim açısından Karadeniz Bölgesi ise Türkiye’de ilk üçe giremedi. En yüksek üretimin yapıldığı illeri sırası ile Adana (8 bin 913 ton), Adıyaman (6 bin 800 ton), Mersin (4 bin 505 ton) ve İzmir (4 bin 163 ton) olarak sıralanmaktadır. Hesap ortada. Oturup üç kere düşünmeliyiz. Temin ettik, yetiştirdik, isim babası olduk fakat ne yazık ki sahip çıkmadık, çıkmıyoruz” diye konuştu. 

“DÜNYADA YETİŞTİRİCİLİĞİ HIZLA YAYGINLAŞIYOR”

Trabzon hurmasının dünyada yetiştiriciliğinin hızla arttığına dikkat çeken Pehlevan, “Trabzon hurmasının gerçek anlamda dünyaya yayılması 19. yüzyılda gerçekleşirken, hem kurutularak hem de taze olarak tüketilen meyvenin üretimi son yıllarda Amerika Birleşik Devletlerinden Avustralya’ya kadar dünyada yetiştiriciliği hızlı bir şekilde yaygınlaşmaktadır. Trabzon hurmasının Çin’de 2 bin ‘den fazla çeşidi olan ve yaklaşık 2 bin yıllık bir geçmiş var. Dünyada ticari olarak 15 çeşidi yetiştiriciliği yapılmaktadır. Ülkemizde yaygın olarak Hachiya ve fuyu çeşitleri tüketilir” şeklinde konuştu. 

“TRABZON HURMASININ ÜRETİMİ TRABZON DIŞINDA DAHA FAZLA”

İsmini Trabzon’dan alan Trabzon hurmasının üretiminin Trabzon dışında daha fazla olduğunu kaydeden Pehlevan, “Trabzon Hurmasının üretimi, Trabzon dışında daha fazla. Oransal olarak bakacak olursak Trabzon’da neredeyse hiç yetişmiyor. Yetiştiriciliği diğer üretimlere göre getirisi fazla, çok işçilik gerektirmeyen bir ürün. Karadeniz bölgesi yetiştiriciliğine çok uygun iklime sahip. İsminin Trabzon ile özdeşleşmiş olması bölge için çok büyük şans. ARGE çalışması ile bölgemiz için bu ürünü avantaja çevirmeliyiz. Fırsat henüz kaçmış değil. Dünyadaki toplam üretimi yaklaşık 5 milyon ton olan Trabzon hurmasının yüzde 70’lik bölümünü Çin tek başına karşılamaktadır. Türkiye’de ise yaklaşık 46 bin ton üretim yapılmaktadır” ifadelerini kullandı. 

“MİNARELLER BAKIMINDAN ÇOK ZENGİN”

Trabzon Hurmasının içerisinde barındırdığı minareller bakımından çok zengin olduğuna işaret eden Pehlevan, şunları söyledi: 

“Trabzon Hurması içerisinde barındırdığı mineraller (kalsiyum, demir, potasyum, magnezyum, sodyum, demir ve çinko) ve vitamin içeriği (A, B1, B2, B3, B6, B9, C ve E) bakımından oldukça zengindir. Aynı zamanda içerisinde su, enerji, protein, lipit, karbonhidrat, lif ve şeker barındırmaktadır. 100 gr Trabzon hurması 3,6 gr lif içerir. Lif hipertansiyonu önlerken, kalp sağlığını da korumaktadır. Aynı zamanda potasyum, magnezyum, manganez ve demir de içermektedir. Kansızlık, zayıflık, iştahsızlık ve halsizlik durumlarında kullanılmalıdır. Özellikle yapısında bulunan lifli gıdalar sindirim sistemini düzenlemesi açısından ve yapısında bulunan diğer bileşiklerle de antioksidan özelliği olma açısından değerli bir meyve. Her yaşta, bebek yaşından yetişkin ihtiyara varıncaya kadar rahatlıkla tüketilebilecek bir meyve. Fakat gençler pek tüketmiyor. Trabzon Hurmasının farklı işlenerek özellikle çocuklara ve gençlere sevdirilmesini sağlamalıyız. Çünkü Trabzon Hurmasının birçok özelliğinin yanında antioksidan ve vitamin deposudur. Yüksek antioksidan içeriği aynı zamanda yaşlanma karşıtı besinlerin içinde barındırıyor. Beta-karoten içeriği ile göz sağlığını korumaya da yardımcıdır. Vücuttaki vitamin, mineral ve protein eksikliğini gidererek saçlarda ve ciltte değişim yaratıyor. Kansızlığı tedavi ediyor. Bağışıklık sistemini güçlendirmesi ve antioksidanlar açısında zengin olması nedeniyle kansere karşı kalkan görevi görüyor. Kalp ve damar sağlığına katkıları çok büyük faydası olduğunu yapılan araştırmalar ortaya koymuştur. Uzmanlar, Trabzon hurmasının taze tüketilmesini, enerji içeriği yüksek olan bu meyvenin aşırı miktarda tüketilmemesi gerektiğini ifade etmektedirler. İnsan sağlığı açısından bu kadar önemli bir meyve olan Trabzon hurmasının üretiminin Ülkemizde çok düşük seviyede kalmıştır. Bu meyvenin kıymetini bilemedik.”