İSPİR-Erzurum’un İspir ilçe merkezinde harap vaziyette bulunan tarihi Melik Halil Gazi Mescidi mezbelelik durumuyla ziyaret edenlerin tepkisini çekiyor.

İspir merkezde bulunan Melik Halil Gazi isimli mescit sahip çıkılmayı bekliyor. Harap bir vaziyette bulunan Mescit için açıklamada bulunan Fahrettin Aydın’ Terkedilmiş olduğu için bakımsızlıktan harabeye dönmüş. Çevrede bulunanlar tarafından depo olarak kullanılıyor. Tarihi Mescidin mezbelelikten kurtarılması gerekir. Yapılış tarihi konusunda kesin bilgimiz yok. Kapı üzerinde bulunan kitabenin tamamen aşınması ve okunamaz durumda olması dolayısıyla hangi tarihte yapıldığını tespit edemedik. İspir Kültür Turizm ve Kalkındırma Derneği tarafından 1981 yılında yayınlanan “Şu Bizim İspir” adlı kitapta Hacı Hulusi Efeoğlu adlı bir şahsın elinde bulunan bir fermandan hareketle yapının H.814, M.1411 tarihinde yapıldığı bilgisi var. Bugün terk edilmiş ve mahalle halkı tarafından depo olarak kullanılan Mescit dıştan dışa 6.30 x 6.30 m. boyutlarında kare bir alan. Kare şeklindeki binanın içinde türbe yok. Minaresi yok. Bu yapı, XV. yüzyıla ait bir zaviyenin bir parçası olabilir. Yapı çok harap durumdadır.

Bu mescidin Konya ve çevresinde XIII. yüzyılda Anadolu Selçukluları tarafından inşa edilmiş tek kubbeli, minaresiz mescitlerle benzerliği olabilir.1970 yılında meydana gelen sel baskınında yarıya kadar gömülerek üstteki tuğla kubbeyle birlikte büyük zarar görmüş. Son dönemlerde çevresi tamamen kapanmış olan mescidin düzgün kesme taştan, basık yay kemerli kapısı dışında moloz taştan inşa edilmiş. 90 cm. kalınlıktaki duvarların yüksekliği 4 m. olup malzeme olarak da moloz taş aralarında horasan harcı kullanılmıştır. Kıble yönünü belirleyen mihrap sade, basit bir uygulamadır. Burasının kültür hayatına kavuşturulmasını istiyoruz’dedi.

İSMET KÖSOĞLU